Μπορεί ο κόσμος να στηρίζεται στις ΗΠΑ; Ποια θα είναι η επόμενη μέρα του Recep Tayyip Erdoğan; Είναι τελικά κερδισμένος ο Άσαντ; Πώς θα εξελιχθούν τελικά οι σχέσεις του Ιραν με τη Δύση; Είναι σίγουρα ανάμεσα στα ερωτήματα με τα οποία αφήσαμε την αίθουσα συνεδρίων του Πανεπιστημίου Μακεδονίας το απόγευμα της Τρίτης 22 Οκτωβρίου μετά την ενδιαφέρουσα ομιλία του Daniel Pipes, που εξελίχθηκε σε συζήτηση για όσα συμβαίνουν ή πρόκειται να συμβούν στη Μέση Ανατολή και τη Νοτιοαναλοτική Μεσόγειο το προσεχές διάστημα.
Στην ομιλία του ο Daniel Pipes ανέλυσε όσα συνέβησαν στη Μέση Ανατολή κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού τονίζοντας ότι κάθε μήνα και μια διαφορετική χώρα ήταν το επίκεντρο του ενδιαφέροντος.
Tον Ιούνιο τα βλέμματα ήταν στραμμένα στην Τουρκία. Ο διακεκριμένος αναλυτής απέδωσε τα όσα συνέβησαν στο Γκεζί Παρκ και όσα ακολούθησαν περισσότερο στην προσωπικότητα του Τούρκου Πρωθυπουργού και την αλαζονεία που τον διακατέχει μετά από μια πετυχημένη δεκαετία διακυβέρνησης και λιγότερο σε ένα πολιτικό στατηγικό σχέδιο. Απο εκεί που ο Τούρκος ηγέτης έφερνε την μια επιτυχία μετά την άλλη, τώρα προβαίνει στο ένα λάθος μετά το άλλο, όπως είπε χαρακτηριστικά. Γι αυτό και προέβλεψε ότι σύντομα το AKP θα δείξει την πόρτα της εξόδου στον Erdoğan, τον οποίο χαρακτήρισε επικίνδυνο.
Ο Ιούλιος ήταν για την Αίγυπτο, όπου είδαμε τη μεγαλύτερη πολιτική διαμαρτυρία απέναντι στον Μόρσι, ο οποίος το μόνο που αναζητούσε, σύμφωνα με τον Πρόεδρο του Middle East Forum, ήταν όλο και περισσότερη ισχύ. Σήμερα, τα προβλήματα στην Αίγυπτο δεν είναι μόνο πολιτικά, είναι οικονομικά και κοινωνικά και αναμένεται να χειροτερεύσουν καθώς η Αίγυπτος είναι εξαρτημένη από την εξωτερική βοήθεια. Το σημαντικότερο ζήτημα είναι η κακή κατάσταση της Αιγυπτιακής οικονομίας.
Τον Αύγουστο η προσοχή μας στράφηκε στη Συρία όπου ο Daniel Pipes βλέπει τον Άσαντ στη θέση του οδηγού των εξελίξεων και τη στάση των ΗΠΑ προβληματική.
Τον Σεπτέμβριο η στροφή του Ιράν ήταν περισσότερο τακτική, παρά στρατηγική επιλογή σύμφωνα με τον Daniel Pipes. Το Ιράν παραμένει ένας επικίνδυνος εχθρός και τα ζητήματα της τρομοκρατίας και των πηρυνικών όπλων θα πρέπει να απασχολήσουν σοβαρά τις ΗΠΑ. Ο Daniel Pipes υποστηρίζει ότι οι ΗΠΑ θα πρέπει να στρέψουν την προσοχή τους στο Ιραν και όχι στη Συρία.
Στο τέλος της ομιλίας του, αξιολογώντας την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, εμφανίστηκε προβληματισμένος λέγοντας χαρακτηριστικά ότι δεν είναι βέβαιος ο κόσμος μπορεί να στηρίζεται ακόμη στις ΗΠΑ και επίσης ότι κατά την προεδρεία Obama η Αμερική δεν έχει τον ρόλο που γνωρίζουμε ότι είχε μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο.
Απαντώντας στη συνέχεια σε ερωτήσεις του κοινού σχετικά με τον ρόλο της Αμερικής στο διεθνές σύστημα, τόνισε πως είναι γεγονός ότι η σημερινή πολιτική των ΗΠΑ είναι απόρροια λαθών της προηγούμενης διοίκησης, ωστόσο αυτή η παθητική στάση μπορεί να έχει ακόμη χειρότερες συνέπειες. Ο ίδιος ελπίζει ότι αυτή η κατάσταση θα αλλάξει, αν και πιστεύει ότι η απουσία της Αμερικής από τον ενεργό της ρόλο θα κάνει πολλούς, ακόμη και εκείνους που συνήθως διαμαρτύρονται για τον παρεμβατισμό της, να την αναζητήσουν. "Ποιος θα είναι εκεί να εξισορροπήσει την Κίνα;" αναρωτήθηκε, για να συνεχίσει ότι η Κίνα είναι η μόνη δύναμη που βλέπει ότι μπορεί να ανταγωνιστεί τις ΗΠΑ, ωστόσο δεν διαθέτει εξωτερική πολιτική εκτός της Ανατολικής Ασίας, σύφωνα με τον Daniel Pipes.
Ο Daniel Pipes είναι διευθυντής του Middle East Forum, διακεκριμένος ιστορικός, συγγραφέας και πολιτικός αναλυτής, ειδικός στη Μέση Ανατολή και το Ισλαμ και ένας από τους 100 αποφοίτους του Harvard με μεγάλη επιρροή. Η προσωπική του ιστοσελίδα είναι από τους περισσότερο επισκεπτόμενους ιστοτόπους για θέματα Μέσης Ανατολής.
