Η τρομοκρατία λειτουργεί, δηλαδή επιτυγχάνει τους σκοπούς των αυτουργών της;
Με τις τρομοκρατικές επιθέσεις να έχουν γίνει ρουτίνα και σχεδόν καθημερινό γεγονός κυρίως στο Ιράκ, το Αφγανιστάν και το Πακιστάν, η συμβατική σοφία υπαγορεύει ότι τρομοκρατία λειτουργεί πολύ καλά. Για παράδειγμα ο ύστερος Εχούντ Σπρίνζακ (Ehud Sprinzak) του Εβραϊκού Πανεπιστημίου απέδωσε την επικράτηση των "τρομοκρατικών επιθέσεων αυτοκτονίας" (suicide terrorism) στην " αποτρόπαια αποτελεσματικότητά τους".
Ο Ρόμπερτ Πέιπ (Robert Pape) του Πανεπιστημίου του Σικάγο ισχυρίζεται ότι οι "τρομοκρατικές επιθέσεις αυτοκτονίας" αυξάνονται "γιατί οι τρομοκράτες έχουν μάθει ότι αποφέρουν καρπούς". Ο καθηγητής Νομικής του Χάρβαρντ Άλαν Μ.Ντέρσοβιτς (Alan M.Dershowitz) έχει ως τίτλο σε ένα από τα βιβλία του Γιατί η Τρομοκρατία λειτουργεί.
Αλλά ο Μαξ Άμπραχμς( Max Abrahms) υπότροφος στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ αμφισβητεί αυτό το συμπέρασμα, επισημαίνοντας ότι εστιάζουν στενά στις γνωστές αλλά σπάνιες νίκες των τρομοκρατών-ενώ αγνοούν το ευρύτερο αλλά πιο αφανές υπόδειγμα των αποτυχιών της τρομοκρατίας. Για να επανορθώσει αυτή την ανεπάρκεια , ο Άμπραχμς παρατήρησε στενά κάθε μια εκ των 28 τρομοκρατικών ομάδων που έχουν καταγραφεί ως τέτοιες στη λίστα του Υπουργείου Εξωτερικών των Η.Π.Α και αντιστοίχισε πόσες εξ'αυτών πέτυχαν τους στόχους τους.
Η μελέτη του, "Γιατί η Τρομοκρατία δεν λειτουργεί" βρήκε ότι αυτές οι 28 τρομοκρατικές ομάδες έχουν 42 διαφορετικούς πολιτικούς στόχους και πέτυχαν μόνο τρεις από αυτούς τους στόχους για ένα ευτελές 7% ποσοστό επιτυχίας. Αυτές οι τρεις νίκες ήταν : (1) Η επιτυχία της Χετζμπολάχ να διώξει τις πολυεθνικές ειρηνευτικές δυνάμεις από το Λίβανο το 1984, (2) Η επιτυχία της Χετζμπολάχ να οδηγήσει εκτός Λιβάνου τις Ισραηλινές δυνάμεις το 1985 και το 2000 και (3) και η μερική επιτυχία των Τίγρεων -Ταμίλ να κερδίσουν τον έλεγχο περιοχών της Σρι Λάνκα μετά το 1990.
Αυτό είναι. Οι υπόλοιπες 26 τρομοκρατικές ομάδες από την οργάνωση του Αμπού Νιντάλ( Abu Nidal) την Αλ-Κάιντα και την Χαμάς στην Αούμ Σινρίκο και Κάτς και το Φωτεινό Μονοπάτι, περιστασιακά σημείωσαν περιορισμένη επιτυχία αλλά ως επί το πλείστον απέτυχαν πλήρως. Ο Άμπραχμς καταγράφει τρεις πολιτικές επιπτώσεις από τα δεδομένα.
- Αντάρτικες ομάδες που κυρίως επιτίθενται σε στρατιωτικούς στόχους επιτυγχάνουν πιο συχνά από τρομοκρατικές ομάδες που κυρίως επιτίθενται σε αμάχους. (Οι τρομοκράτες ήταν τυχεροί στις επιθέσεις της Μαδρίτης το 2004).
- Οι τρομοκράτες βρίσκουν " εξαιρετικά δύσκολο να μεταμορφώσουν ή να εκμηδενίσουν το πολιτικό σύστημα μιας χώρας" ,αυτοί με περιορισμένους στόχους (όπως κατάληψη εδάφους) τα καταφέρνουν καλύτερα από εκείνους με μαξιμαλιστικούς στόχους ( όπως η επιδίωξη αλλαγής καθεστώτος).
- Όχι μόνο η τρομοκρατία είναι " ένα αναποτελεσματικό εργαλείο εξαναγκασμού, αλλά…τα φτωχά ποσοστά επιτυχίας της είναι εγγενή στην ίδια την τακτική της τρομοκρατίας." Αυτή η έλλειψη επιτυχίας θα έπρεπε " τελικά να αποτρέψει δυνητικούς μαχητές της Τζιχάντ" από το να ανατινάζουν αμάχους.
Αυτή η τελευταία επίπτωση της συχνής αποτυχίας η οποία οδηγεί στην απογοήτευση συνηγορεί σε μια ενδεχόμενη μείωση της τρομοκρατίας προς όφελος λιγότερο βίαιων τακτικών. Όντως σημάδια αλλαγής είναι ήδη εμφανή.
Στο επίπεδο των ελίτ για παράδειγμα ο πρώην θεωρητικός της Τζιχάντ Σαίντ Ιμάμ αλ-Σαρίφ (Sayyid Imam al-Sharif) ή αλλιώς Δρ. Φάντλ (Dr. Fadl) τώρα καταδικάζει τη βία : " Απαγορεύεται να είμαστε επιθετικοί" γράφει, " ακόμα και αν οι εχθροί του Ισλάμ πράττουν έτσι." Στο λαϊκό επίπεδο το " Pew Research Center's 2005 Global Attitudes Project" βρήκε ότι " η υποστήριξη προς τις βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας και άλλες τρομοκρατικές ενέργειες έχει υποχωρήσει στις περισσότερες χώρες με πλειοψηφικό Μουσουλμανικό πληθυσμό που έχουν ερευνηθεί" και " παρομοίως έχει υποχωρήσει και η εμπιστοσύνη στον ηγέτη της Αλ-Κάιντα Οσάμα Μπιν Λάντεν (Osama Bin Laden)."
Παρομοίως, το 2007 το Πρόγραμμα που μελετά τις συμπεριφορές Διεθνούς Πολιτικής βρήκε ότι " μια μεγάλη πλειοψηφία σε όλες τις χώρες αντιτίθεται στις επιθέσεις εναντίων αμάχων για πολιτικούς λόγους και τις βλέπει αντίθετες με το Ισλάμ…οι περισσότεροι που απάντησαν…πιστεύουν ότι οι επιθέσεις με πολιτικά κίνητρα εναντίον αμάχων, όπως βομβιστικές επιθέσεις και δολοφονίες δεν μπορούν να δικαιολογηθούν."
Σε πρακτικό επίπεδο οι τρομοκρατικές ομάδες εξελίσσονται. Αρκετές από αυτές- πιο συγκεκριμένα στην Αλγερία, στην Αίγυπτο και στη Συρία- έχουν αποκηρύξει τη βία και τώρα εργάζονται εντός του πολιτικού συστήματος. Άλλες έχουν αναλάβει μη βίαιες λειτουργίες-η Χετζμπολάχ παρέχει ιατρικές υπηρεσίες και η Χαμάς κέρδισε τις εκλογές.
Εάν ο Αγιατολάχ Χομεϊνί και ο Οσάμα Μπιν Λάντεν αντιπροσωπεύουν τον πρώιμο Ισλαμισμό, η Χετζμπολάχ και η Χαμάς αντιπροσωπεύουν ένα μεταβατικό στάδιο και ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Ταγίπ Ρετζέπ Ερντογάν, ο Ισλαμιστής με την εύλογα μεγαλύτερη επιρροή παγκοσμίως, δείχνει τα ωφελήματα της νόμιμης οδού.
Αλλά αφού ο πολιτικός δρόμος πηγαίνει τόσο καλά γιατί η Ισλαμιστική βία συνεχίζει και ακόμα επεκτείνεται ; Γιατί δεν είναι πάντα πρακτικός. Η Ρίτα Κάτζ (Rita Katz) του SITE Intelligence Group εξηγεί : "Εμπλεκόμενοι σε μια Θεία διαπάλη, οι μαχητές της Τζιχάντ μετρούν την επιτυχία όχι από χειροπιαστές νίκες σε αυτή τη ζωή αλλά από την αιώνια ευλογία του Θεού και από τις ανταμοιβές που θα λάβουν στη μέλλουσα ζωή."
Μακροπρόθεσμα ,ωστόσο, οι Ισλαμιστές είναι πολύ πιθανό να αναγνωρίσουν τα όρια της βίας και να επιδιώξουν τους απεχθείς στόχους τους διαμέσου νόμιμων τρόπων.
Η πιθανότητα του Ριζοσπαστικού Ισλάμ να μας νικήσει δεν βασίζεται σε βομβιστικές επιθέσεις και αποκεφαλισμούς αλλά στις αίθουσες διδασκαλίας, στα δικαστήρια, στα παιχνίδια ηλεκτρονικών υπολογιστών, στα στούντιο της τηλεόρασης και στις εκλογικές εκστρατείες.
Παρακολουθούμε με προσοχή.
